سئوال:  قراردادی بین مالک و عامل اجرا می‌شود و مالک در ضمن قرارداد شرط می‌کند که اگر قرارداد با مفاد مندرج در آن در زمان معینی انجام نشود، فلان مبلغ به عنوان خسارت باید به من داده شود. برای این که این شرط ضمانت اجرایی داشته باشد، بانک از عامل مطالبه ضمانت نامه بانکی می‌کند. عامل به بانک مراجعه و درخواست ضمانت نامه به نفع مالک کرد. بانک ضمانت نامه را صادر می‌کند و در اختیار کارفرما قرار می‌دهد، ولی به جای این که در قبال ارائه این خدمت و تقبل تعهد از عامل کارمزد بگیرد، می‌خواهد به اندازه تعهدی که در ضمانت نامه قید شده است در سود پروژه شریک باشد. حال سؤال های زیر مطرح می‌باشد: الف) آیا نفس تعهد بانک که به درخواست ضمانت خواه به وجود آمده است، مالیت دارد؟ چون مشهورعین بودن مال را تأکید می‌کنند؟ آیا منافع، دین و صرف تعهد هم می‌تواند به عنوان مال شرکه قرار بگیرد؟ آیا این شراکت می‌تواند مشروع باشد؟ ب) اگر این مطلب در قالب عقد مضاربه بیان شود، چه حکمی خواهد داشت؟ آیا در مضاربه لازم است سرمایه عین باشد یا نفس تعهد هم می‌تواند به عنوان سرمایه تلقی شود؟
جواب: الف) در مفروض سؤال، بانک می‌تواند در مقابل تعهدش مطالبه مال کند و بر بانک واجب نیست که این کار را مجانی انجام دهد. ولی بانک در این پروژه و شرکت شریک نمی شود و در مقابل تعهدش با بانک، بانک حق دارد از ارباح (سود) این پروژه مقداری را مطالبه نماید. ب) قرارداد بانک با عامل مضاربه نیست..