پرش به محتوا

بخش استفتائات دفتر آیة الله العظمی شیخ محمد اسحاق فیاض

سؤال(847) : در صحت عقد زواج چه چیزهایی لازم است؟

جواب : در صحت عقد زواج، دو امر معتبر است: الف) رضایت پدر یا جد پدری در صورت باکره بودن دختر. ب) رضایت دختر. اگر یکی از این 2 امر در حین عقد وجود نداشته باشد، آن عقد باطل است.

سؤال(848) : دختر و پسری با هم ازدواج کردند و صیغه عقد نکاح را هم خواندند ولی قبل از رفتن به خانه شوهر، دختر خواستار طلاق شد و آن دو طلاق عدالتی گرفتند (یعنی در محکمه حکومت پاکستان طلاق گرفتند). امّا در محکمه های حکومت، صیغه طلاق جاری نمی شود. ۳ یا ۴ سال بعد از طلاق حکومتی، آن دختر با شخص دیگری ازدواج می‌کند و نکاح شرعی و حکومتی می‌خوانند و با این که مرد دوم می‌دانسته طلاق شرعی (یعنی صیغه طلاق) بین آن دختر و شوهر سابقش جاری نشده است، ولی با این تصور که در حضور جمع دختر را طلاق می‌دهد و سپس به عقد خودش در می‌آورد، سپس با او ازدواج کرده و از او بچه دار شده است. از این رو نکاح شخص دوم و طلاقش از نیابت شوهر اول و اولادش چه حکمی دارند؟

جواب : این مسئله دو صورت دارد: الف) شوهر اول این مرد را در انجام طلاق وکیل نگرفته باشد، در این صورت طلاق اوّل در مفروض سؤال باطل است، لذا ازدواج دوم او باطل است و در صورتی که مرد دوم می‌دانسته که این دختر در عقد شوهر اوّلش است، موجب حرمت ابدی بر آن خانم می‌شود. اگر نمی دانسته که این دختر در عقد شوهر اوّلش است، به مجرد عقد بر او حرام ابدی نمی شود ولی اگر بعد از عقد دخول کرده است، حرام ابدی می‌شود. ب) اگر واقعاً شوهر اول، این مرد را در انجام طلاق وکیل گرفته طلاق صحیح است و عقد ازدواج نیز طبعاً بدون اشکال است.

سؤال(849) : من و یک دختر خانم صیغه محرمیت یک ساله بین خودمان خواندیم، حالا این خانم به من خبر داده که خواستگار برایش آمده و به عقد دائم آن پسر درآمده و رابطه ما قطع شده است. آیا عقد دائم این دختر و پسر صحیح است؟ من و این دختر شرعاً چه وظیفه ای داریم؟

جواب : این مسئله دو حالت دارد: الف) اگر دختر خانم باکره بوده و در هنگام عقد اول شرط عدم دخول را نکرده یا عقد محرمیت بدون اذن پدر یا جد پدری واقع شده باشد، اصل عقد اول باطل است و می‌تواند بدون هیچ مانعی با شخص دوم ازدواج نماید. ب) اما اگر یکی از این دو (پدر یا جد پدری) در وقت عقد محرمیت در قید حیات نبوده اند، در این صورت شما باقی مدت را ببخشید و اگر دخول واقع نشده است، عده ندارد و اگر در عقد نخست دخول واقع شده است، باید عده بگیرد (دو حیض یا 45 روز) و بعد از انقضای عده می‌تواند عقد ازدواج را با شخص دوم جاری کند. این راه حل در حالی است که شخص دوم با دختر خانم همبستر نشده باشد وگر نه مرد دوّم و دختر به یکدیگر حرام ابدی می‌شوند.

سؤال(854) : در منطقه ما اگر یک روحانی زن دوم بگیرد، عیب محسوب می‌شود. زن دوم گرفتن برای روحانی در این شرایط چه حکمی دارد؟

جواب : شرع مقدس اسلام تا چهار زن را اجازه فرموده است و در این موضوع فرقی بین روحانی و غیر آن در شرایط مختلف وجود ندارد.

سؤال(856) : آیا پدر و مادر یک دختر می‌توانند بدون رضایتش او را به عقد یکی از پسران مورد نظر خود دربیاورند؟ در صورت انجام چنین عقدی، اگر دختر به پلیس شکایت کند، آیا این عمل علامت باطل بودن عقد اجباری است یا لازم است که طلاق شرعی اجرا شود؟

جواب : در صحت عقد نکاح، وجود دو عنصر معتبر است: الف) رضایت پدر یا جد پدری. ب)رضایت دختر در وقت اجرای عقد نکاح. اگر یکی از این دو وجود نداشته باشد، عقد باطل است و نیازی به طلاق نیست.