پرش به محتوا

بخش استفتائات دفتر آیة الله العظمی شیخ محمد اسحاق فیاض

سؤال(917) : خانم و آقایی که با هم اختلاف شدید داشتند، سه سال پیش به دادگاه مراجعه کردند و قاضی حکم به طلاق داد، ولی مرد می‌گوید من طلاق شرعی نمی دهم. در این مدت سه سال هم هیچ گونه ارتباطی با هم نداشته اند و هیچ خرجی هم داده نشده است. اخیراً خانم تصمیم به ازدواج مجدد دارد. کسی هم غیاباً طلاق شان را خوانده ولی مرد می‌گوید که راضی نیست، چه باید کرد؟

جواب : باید ابتدا از طلاقی که در غیاب زوج جاری شده است، تحقیق شود که آیا طلاق صحیح بوده است یا خیر. در صورت ثبوت صحت طلاق، خانم می‌تواند ازدواج مجدد نماید، اما اگر ثابت شد که طلاق غیابی صحیح نبوده و فاقد شروط بوده است (چنان چه ظاهر حال هم همین است) در این صورت باید زن به حاکم شرع یا وکیل او مراجعه کند و شرح حال را بازگو نماید تا به وظیفه شرعیه عمل شود. حاکم شرع از شوهرش اولاً مطالبه نفقه و معاشرت می‌نماید، اگر امتناع نمود، مطالبه طلاق می‌کند و اگر باز هم امتناع نمود، حاکم شرع یا وکیل او زن را طلاق می‌دهد و زن بعد از عده طلاق می‌تواند ازدواج مجدد کند.

سؤال(918) : اگر مردی با رضایت قلبی صیغه طلاق را در حضور همسرش جاری نماید، آیا طلاق واقع می‌شود؟

جواب : اگر این طلاق در حضور دو شاهد عادل صورت گرفته باشد، صحیح است وگرنه باطل خواهد بود. زیرا وجود دو شاهد عادل در مجلس طلاق شرط صحت طلاق است.

سؤال(919) : آیا طلاق زن باردار جایز است؟

جواب : در صورتی که زن باردار باشد و باردار بودنش نمایان باشد طلاق او جایز است، اگر چه در حال حیض باشد و در طهر مواقعه باشد. آن شرایطی که در طلاق زن غیر باردار معتبر است در زن باردار معتبر نیست، همان طور که در زن غیر مدخوله و یائسه معتبر نیست، و لذا در روایت آمده است که طلاق پنج گروه از زنان در هر حال جایز است که از جمله آن ها زن باردار است.

سؤال(920) : بر اساس حکم و قانون کشور سوئد، از همسرم جدا شدم. آیا این از نظر شرع و قانون اسلام پذیرفته است یا انجام تشریفات مجدد اداری در ایران هم الزامی است؟

جواب : در طلاق شرعی دو امر لازم است: اول این که شوهر به اختیار خود و با رضایت، همسرش را طلاق دهد. دوم این که حضور دو نفر شاهد عادل مرد لازم می‌باشد. در غیر این صورت، طلاق باطل است. چنان‌چه طلاق به صورت شرعی اجرا شود، زن و مرد از یکدیگر جدا می‌شوند.

سؤال(924) : زیدی همسرش را قبل از دخول سه طلاقه کرده است. آیا برای رجوع مجدد نیاز به محلل دارد؟

جواب : اگر آن سه طلاق به صورت شرعی و صحیح واقع شده باشد، حرمت می‌آورد و احتیاج به محلل دارد.

سؤال(925) : دختری تحصیل کرده در کشور استرالیا زندگی می‌کند، به اصرار پدرش ازدواج با پسری از کشور افغانستان را می‌پذیرد. بعد از عقد، دختر متوجه می‌شود که این پسر هیچ سنخیتی با او ندارد. اکنون نزدیک به دو سال است که برای این دختر، هیچ گونه خرجی نداده است و دختر هم رضایت به این ازدواج ندارد. تکلیف چیست؟ آیا می‌تواند براساس رأی دادگاه های استرالیا طلاق بگیرد؟

جواب : در فرض سؤال، اگر زن شوهرش را نمی خواهد و در عین حال شوهر وظیفه شرعی خود را انجام می‌دهد، در این صورت زن به هر صورت که ممکن است شوهر را به طلاق دادن راضی نماید. اما اگر شوهر به وظیفه اش عمل نمی کند، در این صورت زن می‌تواند مشکلش را به حاکم شرع یا وکیلش شرح دهد تا بر حسب حکم شرعی عمل شود.

سؤال(926) : زنان بی سرپرست یا بد سرپرستی که شوهران شان معتادند یا به دلایل دیگر، نه همسر خود را طلاق می‌دهند و نه حاضر به دادن خرج و رسیدگی به ایشان هستند و واقعاً وضعیت رقت باری را پدید می‌آورند، چه حکمی دارند؟

جواب : در چنین مواردی زنان باید به وکیل حاکم شرع در منطقه خود مراجعه کنند و بعد از ارائه شرح حال، وکیل با شوهرشان تماس می‌گیرد و او را بین دو موضوع مخیر می‌کند: 1-نفقه 2-طلاق تا یک زمان معین مانند یک یا دو ماه. بعد از گذشت زمان مذکور اگر شوهر، هیچ کدام از آن دو راه حل را انجام ندادند، وکیل می‌تواند زن را از طرف حاکم شرع طلاق دهد.

سؤال(927) : اگر عقد بدون اذن پدر دختر انجام بگیرد، آیا احتیاطاً طلاق لازم دارد؟

جواب : خیر، لازم ندارد. چون عقد نکاح در فرض سؤال صحیح نبوده، احتیاج به طلاق هم ندارد.

سؤال(929) : آیا در عقد دائم زن می‌تواند حق طلاق را شرط کند؟

جواب : اگر در متن عقد نکاح شرط شود که "زوجه در طلاق خودش به سببی از اسباب وکیل زوج باشد" این شرط صحیح است. اما این که حق طلاق با زوجه باشد صحیح نیست.

سؤال(931) : پس از ازدواج در یک آزمایش خون متوجه شدم شوهرم دارای بیماری واگیر و خطرناک هپاتیت است ولی وی راضی به طلاق دادن من نمی شود. آیا می‌توان بدون رضایت وی طلاق گرفت؟

جواب : این بیماری از جمله امراضی نیست که موجب فسخ عقد نکاح می‌شوند و در صورت پرداخت نفقه از طرف شوهر، طلاق منحصرا به وی مربوط می‌شود. اگر شما اصرار به طلاق دارید، با دادن مبلغی او را راضی به طلاق خلعی کنید.

سؤال(932) : زن در چه حالتی می‌تواند از شوهرش طلاق بگیرد؟

جواب : طلاق دو حالت دارد: اول: مرد بخواهد همسرش را طلاق بدهد، در این صورت حضور مرد یا وکیل وی کفایت می‌کند. دوم: زن خواهان طلاق باشد. در این صورت اگر زن ناشزه نباشد و شوهر در حق او کوتاهی کند و او را ترک کند، وکیل مرجع تقلید با وی تماس می‌گیرد و از او می‌خواهد که به همسرش بازگردد. در صورتی که مرد از تهیه مصارفی چون خوراک، پوشاک، مسکن و غیره نیز امتناع کند و با درخواست وکیل مرجع نیز سر باز زند، وکیل مرجع از او می‌خواهد که زن را طلاق دهد، اگر بار دیگر امتناع کرد، به او مهلت می‌دهد. در صورتی که در مهلت مقرر نیز بازنگشت، حاکم شرع می‌تواند به زن اجازه طلاق غیابی بدهد. (رعایت تمامی شروط ذکر شده ضروری است).

سؤال(933) : آیا طلاقی که توسط قاضی اهل سنت جاری شود، قابل استناد است؟

جواب : در صورتی که اصل طلاق با روش شرعی که در رساله ذکر شده اجرا شود، باید مطمئن شد که طلاق در حضور دو نفر عادل جاری شده است.