بخش استفتائات دفتر آیة الله العظمی شیخ محمد اسحاق فیاض
سؤال(1175)
: استفاده از تکنولوژی های جدیدی که کاربرد مثبت و منفی دارند، چه حکمی دارد؟
جواب : اگر از تکنولوژی استفاده نامشروع نشود، استفاده از آن اشکالی ندارد.
جواب : بردن فامیل به چنین کشورهایی مانعی ندارد چون انسان در هر جایی از دنیا که باشد، مسئولیت جلوگیری از انحراف خانواده و فرزندان و تربیت آن ها را با اتخاذ یک نوع تربیت صحیح به عهده دارد.
جواب : اول: باید التزام دینی به خواندن نماز در وقت معینش داشته باشید، از دروغ و خوردن مال حرام شدیداً اجتناب نمایید، به این مسئله توجه داشته باشید که کار و عمل شما تأثیر خوبی روی فرزندان شما خواهد داشت. دوم: این که برای آن فرزندانتان فواید دین داری و التزام داشتن به احکام الهی و ضرر و تباهی بی دینی را، با حفظ احترام و اخلاق نیک و روش مناسب گوشزد نمایید. سوم: کوشش نمایید فرزندان تان با افراد متدین و با اخلاق اسلامی رفاقت و نشست و برخاست داشته باشند. چهارم: مواظب اولاد خود باشید تا از فرهنگ غربی تأثیر نپذیرند، و مخصوصاً از جانب سینما و تلویزیون و کانال های ماهواره ای و اینترنت و مانند این ها که برنامه های انحرافی زیادی دارند.
سؤال(1178)
: آیا ولایت فقیه در زمان غیبت برای حضرتعالی ثابت شده است؟
جواب : ولایت فقیه جامع الشرایط (که از جمله شروط آن اعلمیت است و به تفصیل در کتابی تحت عنوان شرایط تشکیل حکومت اسلامی طرح شده است) در زمان غیبت نزد ما ثابت شده است.
سؤال(1179)
: نظر حضرت عالی در مورد استقلال حوزه های علمیه چیست؟
جواب : حوزه های علمیه دینیه باید استقلال خود را حفظ کنند و بر متصدیان جایز نیست که آن ها را با هر توجیهی رسمی و دولتی نمایند و طلاب کارمند دولت بشوند. اگر طلبه کارمند دولتی شد باید تابع دولت باشد واین کار بسیار خطرناکی است. مراجع شیعه مطلقاً این کار را جایز نمی دانند. و در طول قرون متمادی در راستای استقلال حوزه های علمیه مصائب و مشکلات زیادی را به جان خریده‌اند.
جواب : مؤمنین می‌توانند با اعتراض و تظاهرات در برابر این اعمال دور از انسانیت دشمنان اهل بیت (علیهم السلام) پیام خود را به گوش جهانیان برسانند. همچنین می‌توانند از هر وسیله ممکن در دفاع از خودشان استفاده نمایند حتی با تشکیل دادن گروه های مسلحی از جوانان شیعه.
جواب : چنین روندی برای رسیدن به اجتهاد صحیح نیست. کسی که می‌خواهد به درجه عالی از فهم دین برسد لازم است وارد حوزه های علمیه بزرگ مانند حوزه علمیه نجف اشرف بشود و بعد از سال ها تلاش و جدیت در تحصیل علوم دینی نزد علما و اساتید برجسته، ممکن است به طرف مقصود قدم بردارد. اگر توفیق الهی نصیب حالش شد، شاید به بعضی از مراتب اجتهاد برسد، ان شاء الله.
جواب : به خداوند قادر و مهربان توکل نمایید و مطمئن باشید ذات مقدسش شما را از همه بلیّات حفظ خواهد کرد. نماز را در اول وقت فراموش نکنید. قرآن کریم را زیاد بخوانید خواندن سوره مبارکه حمد، سوره های چهار قل وآیة الکرسی را دائماً تکرار کنید.
جواب : در وقت بیداری و هنگام خواب همیشه سوره های چهارقل، آیة الکرسی و حمد را بخواند.
جواب : پوشیدن این لباس ها فی نفسه اشکال شرعی ندارد.
جواب : اگر پیامک سرّی باشد و نشان دادن آن موجب هتک یا اذیت آن شخص شود، حرام است.
جواب : افعال ذکر شده در سؤال اگر سبب ناراحتی و نارضایتی صاحب عکس و فیلم و صدا شود، یا موجب غیبت و تهمت شود، جایز نیست.
سؤال(1188)
: آیا بوسیدن سنگ قبر پدر یا مادر یا سایر بستگان اشکال دارد؟
جواب : اشکال ندارد.
جواب : مراد از سادات و بنی هاشم کسانی هستند که از ناحیه پدر منتسب به هاشم باشند و انتساب از ناحیه مادری اعتبار شرعی ندارد.
سؤال(1190)
: آیا حشیش کشیدن حرام است؟
جواب : بله، حرام است.
سؤال(1191)
: آیا احضار کردن روح اشکال شرعی دارد؟
جواب : مجرد احضار کردن روح اگر موجب اذیت مؤمن نباشد، مانع شرعی ندارد.
سؤال(1192)
: بنی هاشم به چه کسانی اطلاق می‌شود؟
جواب : بنی هاشم شامل ذریه حضرت امام علی (علیه السلام)، عقیل و عباس عموی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می‌شود و بهتر آن است که ذریه حضرت علی و فاطمه (علیهما السلام) بر دیگران مقدم شود.
جواب : کسی که حقیقتا از دین مبین اسلام خارج شود و به دین مسیحیت بپیوندد، مرتد محسوب می‌شود، اما به مجرد اعتراف لسانی و غسل تعمید، در حالی که هنوز به صورت قلبی به دین اسلام معتقد باشد، وی مرتد محسوب نمی‌شود.
سؤال(1194)
: حد ختنه را برای نوزاد پسر بیان فرمائید.
جواب : حد ختنه برای نوزاد پسر تا آن جایی است خروج حشفه صدق کند.
سؤال(1195)
: استخاره برای چه اموری انجام می‌شود؟
جواب : استخاره، طلب خیر از خداوند مهربان است و در هر کار و عمل خیری جایز می‌باشد.
سؤال(1196)
: آیا عمل نمودن طبق نتیجه استخاره شرعا واجب است؟
جواب : شایسته است مومن طبق نتیجه استخاره عمل کند، هرچند این موضوع از نظر شرعی واجب نیست.
جواب : شرافت انتساب برای شما نیز حاصل می‌شود.
سؤال(1198)
: آیا عقیقه فرزندان واجب است؟ آیا می‌توان وجه آن را به نیازمندان داد؟
جواب : عقیقه مستحب است و برای هر فرزند عبارت است از قربانی کردن شتر، گوسفند یا بز و توزیع آن بین فقرا و مومنین. دادن وجه آن نیز کفایت نمی کند.
جواب : مورد مذکور جزو مصادیق غیبت محسوب نمی شود.
سؤال(1200)
: آیا رو به قبله خوابیدن مانند محتضر اشکال دارد؟
جواب : اشکالی ندارد.
سؤال(1201)
: آیا کف بینی و اعتماد به کسانی که این کار را انجام دهند، جایز است؟
جواب : کف بینی، خبر دادن از گذشته و آینده و امثال این کارها جایز نیست چون این امور خبر دادن از غیب است و جز خداوند متعال کسی از غیب خبر ندارد.
سؤال(1202)
: نقاشی کردن و ساخت مجسمه انسان ها و حیوانات چه حکمی دارد؟
جواب : کشیدن نقاشی جاندارانی که روح در کالبد آن ها نهفته است جایز می‌باشد ولی ساخت مجسمه و تندیس آن ها جایز نیست.
سؤال(1203)
: آیا غیبت کسانی که در مواردی از گناه کردن ابایی ندارند، جایز است؟
جواب : در فرض سوال، غیبت مومن جز در موارد تجاهر به گناه جایز نیست. مثلا نمی توان در هر موضوعی پشت سر مومنی که علنا دروغ می‌گوید صحبت کرد و صرفا غیبت کردن در مورد دروغ گویی اش مانعی ندارد.
جواب : در فرض اقرار به گناه در برابر دیگران حتی حاکم شرع جایز نیست و چنین شخصی می‌بایست حقیقتا به درگاه پروردگار متعال توبه کند و امید به استغفار و گشایش رحمت واسعه او داشته باشد.
سؤال(1205)
: آیا می‌توان برای جلوگیری از هتک حرمت اسماء متبرکه آن ها را سوزاند؟
جواب : خیر، سوزاندن آن ها جایز نیست و باید آن ها را در کیسه ای گذاشت و در مکانی دفن کرد یا در رودخانه ای به آب سپرد.
سؤال(1206)
: اگر پدر کسی فرزندش را عقیقه نکرده باشد، آیا شخص می‌تواند در بزرگسالی خود را عقیقه کند؟
جواب : بله، جایز است.
سؤال(1207)
: ختنه کردن با دستگاه های جدید پزشکی چه حکمی دارد؟
جواب : اگر حد شرعی آن رعایت شود، تفاوتی نمی کند که این کار با چه وسیله ای انجام شود.
سؤال(1208)
: اگر کسی در حال خواب مرتکب فعل حرامی شود، آیا گناه کار است؟
جواب : خیر، در حالت خواب گناه محسوب نمی شود.
سؤال(1209)
: آیا تقلب کردن در امتحانات جایز است؟
جواب : غش و تقلب در امتحان جایز نیست.
جواب : شایسته است در چنین مسائل مهمی تحقیقات از منابع مورد اعتماد صورت گیرد تا افراد با کفایت مناصب عمومی را به دست گیرند.
سؤال(1211)
: آیا خبرنگاران شرعا می‌توانند اخبار مسئولین مختلف را بدون کسب اجازه منتشر کنند؟
جواب : انتشار اخبار در فرض چنان که مسلتزم هتک، آزار و اذیت و کشف اسرار ایشان شود جایز نیست.
سؤال(1212)
: آیا می‌توان در هنگام یاد کردن از دشمنان دین، به آن ها فحش و ناسزا گفت؟
جواب : فحش دادن جایز نیست.
سؤال(1213)
: آیا اعتراف به گناه خود نزد دیگران جایز است؟
جواب : خیر، اعتراف به گناه، گناه است.
سؤال(1214)
: آیا ماه صفر از ماه های منحوس است؟ آیا لازم است برای دفع شر آن نماز و دعای خاصی بخوانیم؟
جواب : چنین موضوعی در روایات اهل بیت (علیهم السلام) ذکر نشده است و صدقه دادن و خواندن خداوند بزرگ در تمامی ایام سال امری پسندیده است.
سؤال(1215)
: آیا بستن کراوات و پاپیون حرام است؟
جواب : خیر، حرام نیست.
جواب : پوشیدن لباس های غیر چرمی وارداتی اشکالی ندارد. اما استفاده از لباس های چرمی، در صورتی که احتمال بدهد آن چرم از حیوانات مذکی گرفته شده، محکوم به طهارت است ولی پوشیدن آن البسه در نماز جایز نیست.
جواب : به جهت برآورده شدن حوائج شرعی برای مومنین شایسته است به خداوند تبارک و تعالی توکل کنند و خیرشان را در دنیا و آخرت از پیشگاه قدس او طلب نمایند. استمرار در خواندن نماز جعفر طیار در روزهای جمعه، نماز استغاثه حضرت صدیقه اطهر فاطمه زهرا (سلام الله علیها) و خواندن زیارت عاشورا از جمله اموری است که انسان به واسطه آن ها می‌تواند به برآورده شدن حاجات امیدوار باشد.
سؤال(1218)
: آیا کوتاه کردن موی عورت بر مردان و زنان واجب است؟
جواب : واجب نیست ولی از سنت های موکد است و در حدیث آمده است که نباید مردان بیش از چهل روز و زنان بیش از بیست روز این کار را ترک کنند.
سؤال(1219)
: آیا رانندگی ماشین و خلبانی برای بانوان مجاز است؟
جواب : در صورتی که بانوان ملتزم به رعایت حجاب شرعی و حفظ عفت، کرامت و شرفشان باشند، انجام چنین اموری جایز است.
سؤال(1220)
: آیا برای بانوان پوشاندن پا از نامحرم، واجب است؟
جواب : بله، مطلقاً واجب است.
جواب : مانعی ندارد.
جواب : زینت زن فی نفسه مانعی ندارد ولی در صورتی که جلب توجه نماید و مثیر (تحریک کننده) باشد، اجتناب نماید.
سؤال(1223)
: آیا پوشیدن لباس تنگ برای خانم ها حرام است؟
جواب : پوشیدن لباس هایی که سبب ظهور نقاط مختلف بدن شان برای نامحرمان شود و موجب تحریک شهوت شود جایز نیست.
سؤال(1224)
: آیا پوشاندن دستان بر مادری که پسر نابالغ دارد، لازم است؟
جواب : این کار حرام نیست هرچند شایسته است مادران نسبت به این گونه مسائل رعایت بیشتری داشته باشند.
سؤال(1225)
: هم کلاسی هایم اکثراً دختر هستند و به حجاب پایبند نیستند. تکلیف بنده چیست؟
جواب : شما از نگاه کردن به آن ها تا اندازه ای که امکان دارد خودداری نمایید.
سؤال(1226)
: با توجه به شرایط موجود در کشورهای غربی، حجاب در این کشورها چگونه باید باشد؟
جواب : معیار شرعی برای حجاب زن این است که بدن و مویش را بپوشاند و نحوه پوشش و زینت وی موجب جلب توجه مردان و تحریک شهوت ایشان نگردد. به عنوان نمونه آرایش کردن و لاک زدن، پوشیدن شلوارهای تنگ و پیراهن ها و مانتوهای جذب و بدن نما از جمله این مصادیق به شمار می‌رود و پوشیدن آن‌ها جایز نیست.
سؤال(1227)
: چرا حجاب در شرع مقدس واجب شمرده شده است.
جواب : زیرا حشمت، عزت و کرامت زن در حجاب است، آیات قرآن و احادیث پیامبر اکرم و ائمه اطهار (علیهم السلام) و تاکید ایشان بر این مهم، بهترین دلیل و شاهد بر وجوب حجاب زنان مسلمان است.
جواب : از مشکل شما اطلاع پیدا کردم و بسیار در حق شما دعا کردم. آفرین بر این دین و ایمانی که دارید و خداوند بر توفیقات شما بیافزاید. همین حفظ دین و غیرت اسلامی در آخرت به دردتان خواهد خورد و از ایمان قوی شما بسیار مسرور و خوشحال شدم. اما جواب سؤال: از نظر شرع مقدس شما با یک روسری می‌توانید موی سرتان را بپوشانید که دیده نشود و صورت شما باز باشد. لازم نیست چادر سر کنید. یک پیراهن و یک شلوار که بدن تان را بپوشاند نیز کافی است.
جواب : در فرض اشکالی ندارد مشروط به این که از دیگر اعمال غیر شرعی چون دست دادن با مردها بپرهیزد.
سؤال(1230)
: آیا بی حجابی در انظار عمومی گناه کبیره محسوب می‌شود؟
جواب : اگر از باب بی اعتنایی به گناه باشد، گناه کبیره محسوب می‌شود.
سؤال(1231)
: آیا زن می‌تواند در برابر مرد نامحرم نابینا کشف حجاب کند؟
جواب : بله، جایز است.
جواب : در صورت منع از حجاب و وجود ضرورت جایز است.
سؤال(1233)
: آیا مرد اجازه دارد که حجاب را به همسر و فرزندان خود تحمیل کند؟
جواب : از باب امر به معروف و نهی از منکر ارشاد ایشان بر او واجب است.
سؤال(1234)
: آیا پوشاندن پا در نماز واجب است؟
جواب : در صورت حضور نامحرم به صورت مطلق واجب است ولی اگر نامحرم حضور نداشته باشد، رو و کف پا را می توان نپوشاند.
جواب : 1_ عقل دختران بعد از بلوغ به حد کمال می‌رسد. 2_ مسافرت و خروج شان از کشور متوقف بر اذن ولی امرشان می‌باشد. همین طور باید اطمینان داشته باشند که می‌توانند در خارج خودشان را از نظر شرعی حفظ کنند.
جواب : در فرض جایز نیست.
جواب : اگر برای حفظ جان دختر باشد، جایز است.
جواب : خیر، جایز نیست.
جواب : اگر اعتقاد به خداوند متعال و ناظر اعمال بودن او در خانمی سبب ایجاد قدرت ایمانی شود و با نیروی عفت و کرامت خود را از آسیب ها حفظ کند، حضور او در اجتماع و محیط های گوناگون و نیز گفت و گوی او با مردان سبب وقوع ابتذال و بی بند و باری نمی شود و از نظر شرعی بلامانع است.
جواب : اگر سبب برانگیخته شدن شهوت یا موجب لمس و مشاهده عورت نگردد، جایز است.
سؤال(1241)
: حکم رقصیدن زن در مجالس زنانه چیست؟
جواب : رقصیدن زن در مجالس زنانه اگر سبب اثاره و تحریک شهوت و هم چنین کشف عورت نشود، اشکال ندارد.
جواب : اگر نمی توانید خود را حفظ کنید، به کشورهای اسلامی رجوع کنید تا زندگی سالمی داشته باشید.
سؤال(1243)
: در تصورم با دختری که وجود خارجی ندارد، لذت جنسی می‌برم. آیا این عمل جایز است؟
جواب : جایز نیست.
سؤال(1244)
: می‌خواستم برای ما دختران در مورد قسمت توضیح بدهید. تلاش ما برای ازدواج چگونه باید باشد؟
جواب : در مفروض سؤال، باید شما تلاش کنید، البته تلاش به مقداری که مناسب شأن شما است و هم از خدا بخواهید که وسایلش را فراهم نماید.
سؤال(1245)
: آیا ازدواج کردن برای جوان هایی که در حال مجرد ماندن به گناه می‌افتند، واجب است؟
جواب : اگر اجتناب از گناه منحصر به ازدواج باشد، واجب می‌شود.
سؤال(1246)
: آیا ارسال پیامک های غیر اخلاقی بین دختر و پسر، مصداق رابطه نامشروع می‌باشد؟
جواب : بله، مصداق فعل حرام است.
سؤال(1247)
: آیا سوار کردن همکلاسی جنس مخالف برای رساندن، حرام و مستوجب تعزیر است؟
جواب : اگر وسیله نقلیه ماشین باشد و مستلزم شهوت و فتنه نگردد، مانعی ندارد. اما اگر موتورسیکلت باشد، خالی از اشکال نیست.
سؤال(1248)
: آیا ریش پروفسوری از نظر شرعی جایز است؟
جواب : بله، جایز است.
سؤال(1249)
: ریش تراشی در چه صورتی جایز است؟
جواب : تراشیدن ریش بنابر احتیاط حرام است مگر این که گذاشتن آن موجب تمسخر و اهانتی شود که نزد عقلا قابل تحمل نباشد، در این صورت تراشیدن آن مانعی ندارد.
سؤال(1250)
: آیا کوتاه کردن ریش کراهت دارد؟
جواب : خیر، کراهت ندارد.
سؤال(1251)
: آیا بلند گذاشتن ریش مستحب است؟
جواب : بلند گذاشتن ریش به اندازه یک مشت استحباب دارد.
جواب : در این مورد خاص مانعی ندارد.
سؤال(1253)
: آیا کوتاه کردن ریش با انواع ماشین های ریش تراش اشکال دارد؟
جواب : در صورتی که پس از کوتاه کردن آن به صورت عرفی گفته شود که ریش شخص تراشیده شده است، جایز نیست.
سؤال(1254)
: آیا کوتاه کردن ریش به مقداری که در عرف “ته ریش” گفته می‌شود، اشکال دارد؟
جواب : میزان در این مسئله، نظر عرف می‌باشد، به این معنی که اگر کوتاه کردن به اندازه ته ریش عرفا تراشیدن ریش به حساب آید، جایز نیست. در غیر این صورت اشکالی ندارد.
سؤال(1255)
: آیا اجرتی که آرایش گر در قبال تراشیدن ریش دریافت می‌کند حلال است؟
جواب : خیر، اجرتی که در برابر تراشیدن ریش دریافت می‌شود حرام است.
جواب : بله، اشکالی ندارد.
جواب : اگر بدون عذر شرعی باشد فاسق است، بنابراین نمی توان پشت سر او نماز خواند و نمی‌توان شهادتش را پذیرفت ولی جز در مورد ریش تراشی اش، پشت سر او نمی توان صحبت کرد.